Jezuïtische Ideologie, de Contrareformatie, en de Spirituele Madrigalen van Philippe de Monte (1521-1603)

Image

Anselmus Boëtius de Boodt, Portret van Philippus de Monte, 1596-1603 © Amsterdam, Rijksmuseum, RP-T-BR2017-1-1-21r

Polyfonie
November 2022 - November 2026

Het geestelijke madrigaal als genre bereikte een populair hoogtepunt tijdens de laatste decennia van de 16de eeuw. Door de combinatie van filosofische en spirituele poëzie, en de expressieve kracht van het wereldlijke madrigaal, floreerde het in Contrareformatorische contexten als een medium om sacrale elementen te introduceren in het dagelijkse leven. De Vlaming Philippe de Monte (1521-1603) was niet alleen een van de belangrijkste en productiefste componisten van zijn tijd, maar ook een van de belangrijkste producenten van geestelijke madrigalen. Ondanks het sociaalculturele en muzikale belang van het geestelijke madrigaal, en Monte's statuur en reputatie, zijn zowel het geestelijke madrigaal als Monte's bijdrage eraan ondervertegenwoordigd in het onderzoek. Daarom stel ik voor om Monte's geestelijke madrigalen tekstueel en muzikaal te onderzoeken binnen een Contrareformatorische context. Monte's geestelijke madrigalen zijn (in)direct gekoppeld aan de Sociëteit van Jezus, zodat de hypothese ontstaat dat de Sociëteit deze werken gebruikte als een indoctrinerend middel. Daarom zal ik een tekstuele analyse uitvoeren van Monte's geestelijke madrigalen met een bijzondere aandacht voor de filosofische en spirituele inhoud, zodat deze geplaatst kunnen worden binnen de jezuïtische filosofie en doctrine. Daarnaast zal ik een muzikale analyse uitvoeren gericht op de muzikale technieken die de filosofische en spirituele boodschappen in deze madrigalen versterken.